Een nieuw riool binnen een dag: wat komt daar allemaal bij kijken?

Een nieuw riool binnen een dag. Het kan, mits er sprake is van een zeer zorgvuldige voorbereiding. Een voorbeeld van zo’n project waarbij de werkzaamheden binnen 24 uur zijn afgerond is ‘De Hemmen’, waar Roelofs de voorbereidende werkzaamheden van heeft gedaan en de uitvoering is verzorgd door Flua leidingrenovatie. In deze blog geeft Peter Wonink, expertisemanager Water, Riolering en Ecologie inzicht in wat hier allemaal bij komt kijken.

Tijdens een camera-inspectie van de riolen in de Hemmen te Drachten bleek dat er sprake was van een aanzienlijke infiltratie op een groot aantal voegen én zandinloop.  Ook aan het maaiveld was dit al zichtbaar in de vorm van een verzakking van de bovenliggende asfaltweg. Er moest dus nodig wat gebeuren.

Het gaat hier overigens niet over zomaar een riooltje. Nee, het betreft de renovatie van een rond 1500 mm hoofdriool, de hoofdaanvoer  naar de zuivering van de Drachten. Heel Drachten voert zijn afvalwater via deze leiding naar de zuivering.

Problematiek
De eerste moeilijkheid was de beschikbare tijdsperiode van 24 uur, en geen minuut langer. Het stelsel van Drachten helt namelijk niet alleen richting de zuivering, het maaiveld van heel Drachten helt in westelijke richting. Dit hoogteverschil zorgt voor een dwa-stroom die het stelsel maximaal 24 uur lang kan bufferen. Het mag dan echter niet regenen. Bij regen vinden er namelijk overstorten plaats op kwetsbare wateren, wat de gemeente wilde voorkomen.

Daarnaast moest de kans op het vrijkomen van styreenhoudend afvalwater nihil zijn. Styreen kan het zuiveringsproces namelijk ernstig kan verstoren.

Waarom renoveren?
Vanwege de diepteligging, de goede technische staat van de buis en het feit dat een lange afsluiting niet aan de orde was, ging de voorkeur al snel uit naar sleufloze oplossingen. Er werd besloten om de strengen over de volledige lengte te relinen. Daarvoor zijn de volgende overwegingen gebruikt:

• Een analyse met Rasmariant, een model voor risicogestuurd beheer, liet zien dat de betreffende strengen de hoogste gewichtsfactor hebben van alle riolen in de gemeente Smallingerland. Met deze riolen wil de gemeente geen enkel risico lopen.
• De riolen liggen volledig onder het grondwaterniveau. De angst bestond dat als gevolg van de reparaties er op andere plekken nieuwe lekken zouden ontstaan.
• Als er nieuwe infiltraties zouden ontstaan, zou de reconstructie van de bovenliggende asfaltweg mogelijk snel aan vervanging toe zijn. Dat is natuurlijk geen aanlokkelijke gedachte.
• Het tijdelijk afsluiten van de laatste drie strengen voor een zuivering is geen maatregel die zomaar genomen kan worden. De gekozen oplossing diende robuust te zijn en geen nawerk op korte termijn nodig te hebben.

Keuze voor glasvezel
De volgende voordelen hebben ervoor gezorgd dat er gekozen is voor glasvezel versterkte kousen met UV-verharding:

• Het is sinds korte tijd mogelijk om te relinen met glasvezel als dragermateriaal voor kousen met een diameter van 1500 mm of zelfs groter.
• De uitvoeringsperiode is zeer kort, ruim binnen 24 uur.
• Glasvezel wordt uitgehard middels UV-licht, wat het vrijkomen van styreenhoudend afvalwater voorkomt.
• Glasvezel als dragermateriaal heeft een grotere sterkte bij kleine wanddiktes dan een vergelijkbare kous in naaldvilt. Door de dikte zo laag mogelijk te houden, wordt de bergingsafname beperkt.

Voorbereiding
Een complex werk als dit vraagt om een zorgvuldige voorbereiding. Dat begint met de inzet van adviseurs met grote kennis van rioolrenovatie. Zij hebben onder andere aan de volgende aspecten specifiek aandacht gegeven:

• De toegankelijkheid van het werk voor speciaal materiaal
• De maximale uitvoeringslengte in relatie tot de aanwezige putten
• Het opheffen van infiltratie tijdens uitvoering
• De haalbaarheid van een afsluiting van maximaal 24 uur
• Er heeft een visuele controle-inspectie van het riool plaatsgevonden
• Het rioolstelsel ter plaatste en in de directe omgeving zijn in beeld gebracht
• Er is een noodplan en back-up in onvoorziene situaties opgesteld

Uitvoering
Het werk is uitgevoerd door Flua leidingrenovatie. De medewerkers van Flua hebben voorafgaand aan de uitvoering een zeer gedetailleerd werkplan gemaakt. In dit plan is van uur tot uur beschreven welke werkzaamheden door wie en op welke locatie zouden worden uitgevoerd. Ook heeft Flua vooraf een risico-inschatting gemaakt. Op basis hiervan hebben zij besloten een tweede inliner-installatie van dezelfde capaciteit stand-by te houden tijdens de uitvoering. Ook zijn er extra afsluiters in reserve op het werk gehouden.

Dit alles is niet gebruikt: de werkzaamheden zijn zonder problemen verlopen. De totale doorlooptijd van de uitvoering bedroeg voor de drie strengen veertien, vijftien en zeventien uur. Daarmee is ruimschoots aan de gestelde criteria voldaan.

Toch ging niet alles goed. Bovenstrooms van de afsluiting was een andere aannemer bezig met de uitvoering van werkzaamheden aan het riool. Als gevolg van de afsluiting steeg het peil in het riool en liep zijn bouwkuip deels vol met afvalwater. In overleg met deze aannemer en de gemeente is besloten de werkzaamheden een dag later aan te vangen.

Inmiddels is duidelijk dat ook de proefstukken ruim voldoende waardes laten zien en kan de gemeente Smallingerland terugkijken op een succesvol verlopen project!

Kijk voor foto’s van dit project op de website van Flua leidingrenovatie.